2010年1月15日金曜日

Хувь хүний эрх чөлөөг анимэйшнээр харуулсан нь

Дутуу дулим, гүйцэд боловсроогүй зүйл гаргах эвгүй л дээ. Миний хувьд үнэхээр дургүй юмны нэг. Гэсэн атлаа ийм байдлаар гаргаж байгаадаа хүлцэл өчье, тэвчээр хүрсэнгүй. Энэ “киног” үзэж, уншаад ойлгосон хүмүүс хичнээн урам зориг орж, либертари үзлийг сонирхох бол хэмээн бодогдоод болдоггүй.
Уг нь энэ анимэйшний (Үүнийг хүүхэлдэйн кино гэж орчуулж болохгүй байна. Амилуулсан, хөдөлгөөнд оруулсан зураг гэвэл арай дөхөж магадгүй) текстийг хэдэн жилийн өмнө орчуулсан юм аа. Тэгээд орчуулсан текстээ уг анимэйшинд оруулах гэтэл программчлалтай холбоотой бэрхшээл гарч, түүнийг шийдэж чаддаг хүн миний таньдаг хүрээнд байхгүй хэдэн жил өнгөрсөн юм даг. Тэгж байтал уг зохиогчийн номыг монгол хэл дээр орчуулах бололцоо гарлаа, номны тайлалд яг нөгөө текст чинь тэр чигээрээ байж байна. Ингээд санаа амраад хэсэг хугацаанд орхинозчихоод байтал зохиогчоос дахин хүсэлт ирэв. Ингээд орчуулсан текстээ чадах ядахаараа тайлбарлаад явуултал бас л сайн болж өгсөнгүй. Гадаадын хүнд монгол өгүүлбэр гэдэг бол зүгээр л нэг тэмдэг юм чинь. Жишээ нь, ямар нэг хүүхэлдэйн киноны текстийг ханз юм уу араб үсгээр бичээд намайг байрлуулаадах гэвэл ямар бэрхшээл учрах бол. Түүн шиг бэрхшээл учирсан байх л даа. Монгол хэлний логик англи хэлний логиктой таарахгүй юм. Уг анимэйшнийг англи хэлний логик, дэс дараагаар зурагласан болохоор монгол өгүүлбэр таардаггүй ... Ер нь “Яриад байвал зовлон их байнаа” гэдэг шиг юм болсон хэрэг.

Хэрэв энэ анимэйшнийг үзэж байтал гарч буй дүрсийн дэс дараалалтай холбогдоод эхлээд “бол танд байгаа өмч” гэсэн текст гарсанаа дараа нь “Таны амьдрал, эрх чөлөөний үр дүн” гэж гарах юм бол энэ текстийг “Таны амьдрал, эрх чөлөөний үр дүн бол танд байгаа өмч” гэж уншаарай. Бараг ойлгогдох байх аа. Гэхдээ дахин хэлэхэд энэ “кинон” дээрх зурагны монгол текст-тайлбар ойлгогдохгүй байлаа гэхэд уг текстний жинхэнэ эх Кэн Скүландын “Жонатан Гулибэлийн аялал” номны “Тайлалд” яг тэр чигээрээ байгаа шүү. Түүнээс харж болно.


Текст уншаад сайн ойлгогдохгүй бол анимэйшнээ үзээрэй, анимэйшн сайн ойлгогддохгүй бол текстээ уншаарай. Эцэст нь хэлэхэд, сайтар бодож тунгааж, цаашид гарах ёстой мөрдөлгөөг дагаж уншаарай гэж хүсэх байна. Сайхан сонсогдох үг, ойлгомжтой мэт санагдах өгүүлбэрт хууртагдаж болохгүй. Тэгвэл та “сайхан үгнүүдийг” хэн нэгэнд хэдэн удаа давтаж хэлээд мартчих болно. Манайханд хурдан бөгөөд өнгөц ойлгодог дутагдал байдаг шүү. Энэ анимэйшн, түүний тайлбар үгнүүдийг сайтар тунгааж уншаад үнэхээр ойлгох аваас насан турш мартагдахааргүй амьдралын тань маш сайн зарчим болно. Ингээд “Нийтлэлчийн буланд” байгаа блог руу минь орж анимэйшнээ сонирхоно уу!

Та бүхэн доорх линк дээр дарж анимэйшнээ үзнэ үү.
http://esperanto.com/philosophy_of_liberty.swf?lang_selected=Mongolian

0 件のコメント:

コメントを投稿